4.1.

EG Recht

De advertentie is geplaatst in kranten en tijdschriften die over de grens van Nederland

heen naar andere lidstaten van de Europese Unie worden geëxporteerd en mede gericht

zijn op Nederlanders die in andere lidstaten wonen of verblijven. Derhalve is op dit

grensoverschrijdend verkeer van goederen, resp. (verzekerings)diensten het recht van de

Europese Unie van toepassing.

De enige maatstaf voor het toetsen van grensoverschrijdende televisiereclame is of die de

consument misleidt. Daarbij moet men uitgaan “(...) van de vermoedelijke verwachting

van een gemiddeld geïnformeerde, omzichtige en oplettende gewone consument”.3

Het Hof van Justitie EG laat daarnaast alleen bescherming toe in beperkte specifieke

gevallen van zeer kwetsbare consumenten. Die gevallen moeten goed worden

gemotiveerd.4 Uitsluitend indien de lidstaat kan aantonen dat informatievoorziening

tekort schiet om de belangen van de consument te beschermen, mag de lidstaat

beperkingen opleggen.

De in het arrest Gut Springenheide bedoelde consument weet dat tegenover de financiële,

maatschappelijke en immateriële kosten van roken ook financiële voordelen staan. Die

consument wordt allermlnst misleid doordat Achmea de financiële kosten meldt en geen

financieel verslag van een maatschappelijk verschijnsel aflegt. Anders dan klaagster stelt.

presenteert Achmea de raming van 1 6,5 Miljard aan kosten wegens het roken in de

publieksadvertentie niet als wetenschappelijk gegeven. En bronvermelding is voor zulke

advertenties niet gepast noch gebruikelijk. Reeds deze grond stuit de klacht af.

4.2

Het EVRM

Achmea doet verder een beroep op de freedom of commercial speech die het EVRM

garandeert.

Het EHRM heeft strenge maatstaven geformuleerd om vast te stellen of een verbod van

een media-uiting toelaatbaar is.5 Gelet op de horizontale werking van grondrechten moet

een niet-overheidsrechter, zoals de Stichtlng Reclame Code via de Code Commissie en het

College van Beroep, evenals de overheidsrechter ambtshalve aan vier cumulatieve

maatstaven toetsen om vast te stellen of een beperking van de freedom of commercial

speech gerechtvaardlgd is.

HvJ EG 16 jull 1998, N) 2000, 374; Gut Springenheide. Zle verder HvJ EG 22 febr. 1979,

zaak 120/78, Jur. 1979, p. 649; Cassis de DQon; HvJ EG 11 dec. 1990, zaak C-369/89, Jur.

1989, p. 1235; Peeters L

Vgl. Kamile Mortelmans & Stewart Watson, The notion of consumer In community Iaw; a

Iottery?, Tljdschrlft voor consumentenrecht 1995, pp. 229-246. ZIe ook HvJ EG 24 nov.

1993, zaken C-267/91 en C-286/91, Jur. 1993, p. 1-6097; Keck.

VgI. M. 8ulk, RectificatIe en uitingsvrijheid, ac. prft., Amsterdam, 1998, p. 54 e.v.

4