Hoofdmenu
Over Forces... Thema's Posters Media Vliegen Links Forces NL Forum Discussies Commentaren Steun Forces Archief Horror Stories Artikelen Analyses
Navigatie
Hoofdpagina Terug SHS Concentraties Wiegendood
Internationaal
Forces Psychiatry
Canada
Toronto
Manitoba (email)
Italy
New Zealand
UK (email)
Russia
VS afdelingen
California
Connecticut
Delaware
Duluth
Georgia
Indiana
Maine
Massachusetts
Minnesota
Rochester
USA
Virginia
Affiliates
Smokers' Club
NYC C.L.A.S.H.
Smoking Paradise
MA Citizens for
Freedom
Real Texas Freedom
Ontario Smoking
Forces Comité
van Aanbeveling
Forces Nederland
E-Mail:
info@forces-nl.org
| |
Bewijsvoering?
"Meeroken is gevaarlijk" roepen alle anti-rokersorganisaties in koor, "dat is
afdoende bewezen". Waar denken ze dit zo zeker van te weten? Wat zijn die
bewijzen dan? We gingen eens op zoek naar al die onderzoeken die dat zouden
hebben bewezen en kwamen tot een verrassende ontdekking.
Om de waarde van de uitslag van een bepaald onderzoek te kunnen bepalen is er
een meetlat nodig. Daarvoor zijn een aantal numerieke waarden van de bevindingen
nodig:
- Wat was de exacte waarde van het gevonden verband?
In de epidemiologie wordt gezocht naar het Relatief Risico (RR) dat een
bepaald gedrag met zich meebrengt. Simpel gezegd betekent dit dat gekeken
wordt naar de verhouding tussen mensen die ziek worden in de groep mét het
gedrag en in de groep zónder dat gedrag. Ligt die verhouding boven een waarde
van 1 dan is er een verhoogd risico, ligt die verhouding onder de 1 dan
spreken we van een verlaagd risico.
Net als bij snelheidscontroles wordt er een marge aangehouden om te bepalen of
die verhoogde waarde wel betrouwbaar is. Immers, net als bij snelheidsmeters,
kunnen er onnauwkeurigheden zijn in de meetapparatuur of in de manier van
kijken naar het probleem, c.q. snelheid. In de epidemiologie kan dit
bijvoorbeeld betekenen dat, hoewel er een verhoogd risico is aangetoond, dit
te wijten kan zijn aan het feit dat er andere factoren meespelen. Denk aan het
bekende voorbeeld "waar veel ooievaars zijn worden veel baby's geboren". Als
je niet gemeten hebt of er op de plaats waar veel ooievaars zijn er relatief
erg veel jonge gezinnen zijn, dan ontgaat je het eigenlijke verband.
Vandaar dat
diverse organisaties die actief zijn op het gebied van epidemiologisch
onderzoek
een
aantal vuistregels hebben opgesteld om te bepalen of een bepaald gevonden
verband wel betrouwbaar is.
Algemeen wordt door deze geleerden aangenomen dat slechts een RR met een
waarde groter dan 2 betrouwbaar is.
- Wat was het betrouwbaarheidsinterval van die waarde?
In de statistiek bestaan exacte getallen niet. Het is altijd een
waarschijnlijkheid. Dat geldt ook voor de RR. Voor een RR kan alleen met een
bepaalde zekerheid vastgesteld worden dat deze waarde ergens tussen een onder-
en bovengrens ligt, het Confidence Interval (CI). Meestal wordt
daarvoor een 95% zekerheid genomen. De CI geeft dus het gebied aan waarvan met
95% zekerheid gezegd kan worden dat de werkelijke waarde daarin ligt.
In de statistiek geldt dat een CI waarvan de ondergrens onder de 1 ligt,
statistisch niet significant is.
- De steekproefgrootte
Pas als we iedere Nederlander in een onderzoek zouden betrekken zouden we
de exacte RR (voor dat tijdstip) kunnen bepalen. Dat is uiteraard ondoenlijk.
Vandaar dat een onderzoek altijd maar op een gering aantal personen, de
steekproef, wordt uitgevoerd.
Hoe groter de steekproef, hoe betrouwbaarder de resultaten.
- Het Dosis-Respons effect
Wanneer er een duidelijk verband is tussen een oorzaak en een gevolg moet
uit het onderzoek duidelijk blijken dat bij een verhoging van de dosis (in
meeroken-termen: hoe meer in de rook van anderen) er ook een grotere kans
ontstaat op onderzochte ziekte. Dit effect wordt weergegeven in een p-waarde.
Als deze onder de 0.05 ligt is er sprake van een statistisch significant
dosis-respons effect.
In het WHO-rapport bijvoorbeeld
zijn er slechts weinig P-waarden te vinden die beneden de 0.5 vallen. Een
nieuwe indicatie dat er weinig tot niets te zeggen valt over enig verband
tussen meeroken en longkanker.
Daarnaast blijkt het heel vaak zeer verhelderend om te kijken naar de sponsor
van een onderzoek: "Wiens brood men eet, diens woord men spreekt" gaat zeker in
de anti-roken onderzoekswereld, waar erg veel geld aanwezig is, maar al te vaak
op!
In de bovenstaande grafiek zijn een drietal soorten onderzoeken grafisch
weergegeven. CI 1, welke zowel in zijn geheel onder de RR van 2 ligt en een
ondergrens heeft die onder de 1 ligt is zowel onbetrouwbaar als statistisch
significant. CI 2 is onbetrouwbaar maar statistisch significant en alleen CI 3
geeft een valide onderzoek aan.
|
Percentage
van
onderzoeken |
Percentage
onderzochte
personen |
67.9% |
74.8% |
18.9% |
6.3% |
3.8% |
17.1% |
9.4% |
1.8% |
Data from the
Drug Library
and
1998
WHO report |
Op Internet zijn de meeste van de met betrekking tot de relatie tussen
meeroken en longkanker uitgevoerde onderzoeken met haar kenmerken te vinden. Ter
gelegenheid van Wereld Rokersdag verzamelde Forces al die resultaten in een
eenvoudige grafiek en legde daar de bovenstaande drie criteria langs. Nog geen
10% van de onderzoeken met daarin nog geen 2% van het totale aantal onderzochte
personen kan daarbij als overtuigend worden aangemerkt.
Opmerkingen:
- Deze relevante gevallen zijn uit het WHO onderzoek van 1998, waarbij de RR
het verband tussen levenslang meeroken en longkanker aangeeft, een
situatie die tegenwoordig nauwelijks meer voorkomt.
- De rode gevallen gebruikten een CI van 90%. Dit levert per definitie een
kleiner interval op tussen de ondergrens en bovengrens. De kans is erg groot
dat bij een 95% keuze ook deze gevallen een ondergrens beneden de 1 zouden
opleveren en dus in het bovenste, niet significante deel van de grafiek
terecht zouden komen.
Het moge duidelijk zijn dat het leeuwendeel van de
onderzoeken niet heeft kunnen aantonen dat er ook maar enig verband bestaat
tussen meeroken en longkanker!
"... the December, 1989 study
by the Department of Transportation estimated the probability of contracting
cancer from the cosmic radiation at cruising altitude as being some
2,000 times greater than the risk posed by passive smoking while on
the aircraft. The question is, is this sufficient grounds to justify the
subjugation of 50 million people?
Before you answer, consider this: driving across town
to your favorite restaurant entails a risk many times higher -
17 to be exact - than inhaling any secondhand smoke once you get there.
If you include the risks associated with the food and drink you are
likely to consume there, that multiple rises to over 450. And if
you choose one of the many non-smoking restaurants provided by a free market,
you get no exposure at all. |
Meer links:
|